दार्जिलिङ । पश्चिम बंगाल राज्यको दार्जिलिङमा सञ्चालनमा रहेको ऐतिहासिक ‘टोय ट्रेन’ अर्थात् दार्जिलिङ हिमालयन रेल्वे (Darjeeling Himalayan Railway – DHR) आज पनि पर्यटकको मुख्य आकर्षणको केन्द्र बनेको छ। सन् १८८१ मा सञ्चालनमा आएको यो रेल सेवा सन् १९९९ मा युनेस्कोको विश्व सम्पदा सूचीमा सूचीकृत गरिएको थियो।
दार्जिलिङ र सिलिगुड़ीबीच झण्डै ८८ किलोमिटर दूरी तय गर्ने यस रेल मार्गले हिमाली चिया बगान, साँघुरा बस्ती र हरियाली वनक्षेत्र हुँदै यात्रुहरूलाई पुर्याउँछ। दुई फिट चौडाइको न्यारो गेज ट्रयाकमा सञ्चालन हुने यो रेल विश्वकै पुराना पर्वतीय रेलमार्गहरूमध्ये एक हो।
यस रेलको प्रमुख आकर्षणमध्ये एक हो घूम रेलवे स्टेशन, जुन समुन्द्री सतहदेखि २,२५८ मिटर (७,४०७ फिट) उचाइमा रहेको भारतको दोस्रो सर्वोच्च रेलवे स्टेशन हो। त्यस्तै, बातासिया लूप नामक घुमाउरो मोडबाट यात्रुहरूले कञ्चनजंघा हिमालसहित आसपासको मनोरम दृश्यावलोकन गर्न सक्छन्।
हाल दार्जिलिङ हिमालयन रेल्वेले छोटो दूरीको ‘जॉय राइड’ सेवा पनि सञ्चालन गरिरहेको छ, जसअन्तर्गत दार्जिलिङदेखि घूमसम्मको यात्रा गराइन्छ। यात्राका क्रममा यात्रुहरूले दार्जिलिङ हिमालयन रेल सङ्ग्रहालयसमेत अवलोकन गर्न पाउँछन्। पर्यटकीय महत्वका साथै सांस्कृतिक तथा ऐतिहासिक दृष्टिले पनि यस रेलमार्गको विशेष स्थान छ।
परिवहनको आधुनिक विकल्पहरू भए पनि भाप इञ्जिनले तान्ने यो ऐतिहासिक रेल आज पनि पुरानो शैलीमा गुडिरहेको देख्दा पर्यटकहरू रोमाञ्चित हुन्छन्। चिया बगान, हिमाली दृश्य र इतिहासको संगमका कारण ‘टोय ट्रेन’ दार्जिलिङको मुटु बनेको छ।
