महान दार्शनिक सुकरातको जन्म ग्रीसको प्राचीन मिथकीय नगर एथेन्समा भएको थियो । उनका शिष्य प्लेटो र जेनोपोनले आफ्ना गुरु शुकरातका आदर्श, दर्शन र विचारधारालाई विश्वभर फैलाएका थिए ।
उनका महान विचारलाई पाश्चात्य दर्शन र तर्कशास्त्रको जग मान्ने गरिन्छ । शुकरातका विचारका कारण नै जनजागरण फैलिएको थियो भने उनका विचारको लोकप्रियताको कारण राजतन्त्रको जगसमेत हल्लिएको थियो ।
उनै महान सुकरातका केही जीवनउपयोगी भनाइहरु यहाँ उल्लेख गरिएको छ ।
– मलाई एउटा मात्र कुरा थाहा छ । र, त्यो के भने मलाई केही पनि थाहा छैन ।
– प्रायः तपाईको गहन ईच्छाले नै विकराल घृणाको जन्म हुन्छ ।
– जहाँ सम्मान हुन्छ त्यहाँ डर पनि हुन्छ तर हरेक डरमा सम्मान हुँदैन, किनभने डर सम्मान भन्दा धेरै व्यापक छ ।
– आफ्नो अमूल्य समयलाई अरुले लेखेको र भोगेको कुराबाट आफैलाई सुधार्न लगाउ, किनभने तिमीले त्यो कुरा सहजै थाहा पाउँदछौ, जुन कुरा उनीहरुले कठिन मिहेनत र भोगाईबाट पत्ता लगाएका थिए ।
– झुठो शब्द आफैमा मात्र खराब हुँदैन, त्यसले तपाईको आत्मालाई पनि खराब बनाउँछ ।
– हाम्रो प्रार्थना वरदानको लागि होइन, आशीर्वादका लागि हुनुपर्दछ, किनभने भगवानलाई हाम्रो लागि सही के हो भन्ने कुरा सबै थाहा छ ।
– सौन्दर्य आपत्कालीन अत्याचार हो ।
– जस्तोसुकै अवस्थामा विवाह गर्नुपर्दछ, यदि असल श्रीमती प्राप्त भयो भने तपाईको जिन्दगीमा खुसीयाली छाउनेछ र खराब श्रीमती परे तपाई दार्शनिक बन्नुहुनेछ ।
– मृत्यु सम्भवतः मानवीय वरदानमा सबैभन्दा महान छ ।
– बाँच्नु मात्रले अर्थ राख्दैन, तर सच्चाईका साथ बाँच्नुले अर्थ राख्दछ ।
– म जीवित व्यक्तिहरुमा सबैभन्दा वुद्धिमान हुँ किनभने मलाई यो थाहा छ कि मलाई केही पनि आउँदैन ।
– मूल्यहीन व्यक्तिहरु केवल खान र पिउँनका लागि बाँच्छन् भने मूल्यवान व्यक्तिहरु बाँच्नको लागि खाने पिउँने गर्दछन् ।
– त्यो व्यक्ति सबैभन्दा धनवान छ, जो सानो कुरामा पनि सन्तुष्ट हुन सक्दछ, किनभने सन्तुष्टि नै प्रकृतिको सम्पत्ति हो ।
– जीन्दगीलाई होइन, एउटा राम्रो जीन्दगीलाई महत्व देउ ।
– विवाह वा व्रह्मचर्य, मानिस चाहे जुन बाटो चुनोस् अन्तिममा पछुतो नै हुन्छ ।
– मित्रता बरु ढिला गर्नुहोस् तर गरेपछि कहिल्यै नटुट्ने गरी गर्नुहोस् ।
