गुरु पूर्णिमा गुरु व्यासको पनि जन्म दिन पर्छ । आज थोरै यी अष्ट चिरन्जिवीमध्येका एक चिरन्जिवी, अमर अनि गुरुका गुरु व्यासका विषयमा कुरा गरौं ।
गुरु व्यास महाभारतका रचयता मात्र नभई महाभारतकै एक जीवन्त पात्र पनि हुन् । महाभारतका भीष्म र व्यास नाताले सौतेनी दाजुभाई हुन् । राजा शन्तनुले सत्यवतीलाई विवाह गर्छन्, सत्यवतीका पिता माझी हुन्छन् ।
राजाले ससुरालाई सत्यवतीका तर्फबाट भएका सन्तानलाई सिंहासनमा बसाउने वाचा गर्छन् । यसअघि शन्तनुले पुत्र भीष्मलाई राजकुमार घोषणा गरेर उत्तराधिकारी ठहर गरिसकेका हुन्छन् । पछि भीष्मले आफ्नो पिताको वाचा थाहा पाएर पितालाई वचनमा अडिग रहन आफू स्वयंले राजकुमारबाट हटेर सिंहासनमा कुनै दाबी नगर्ने घोषणा गरेका हुन् ।
गुरु व्यास सत्यवतीका विवाह अघिका पुत्र हुन् । यिनका पिता परासर हुन् । परासर र सत्यवतीको अध्यात्मिक समागमले व्यासको जन्म भयो । आफ्नी जन्म दिने माताको खोजीका क्रममा व्यास हस्तीनापुर दरबारसम्म पुग्छन् । यिनै व्यासले महाभारतका सकल घटनाक्रमलाई लेखेका हुन् । कथेका हुन् । सबै वेद, श्रीमद् भागवत अनि १८ पुराणका सर्जक व्यासले दत्तात्रयलाई पनि सिकाएको कुरा उल्लेख छ ।
व्यास गुरुका पनि गुरु हुन्, आजको दिन अर्थात यो पूर्णिमा यिनको जन्म अनि यिनले वेदका ज्ञानलाई बाँडेर वेदका प्रकारहरू र नाम छुट्याएको पवित्र दिनका रूपमा सम्झना गरिन्छ ।