हिमाल आरोहण साहसी ब्येक्तिहरुको रुचाईमा पर्ने पहिलो रोजाई हो र संसारको मान चित्रमा हिमाल भन्ने बितिकै सबै भन्दा पहिले आउने शब्द हो सगरमाथा र यसको उद्गम स्थल नेपाल।तर नेपाल केवल सगरमाथाको देश मात्र होइन यहाँ पर्वतारोहण सुरु गर्ने देखी संसारको सर्वाच्चा शिखर चुमना चहाने सबैको लाई नेपालमा सम्भावाना पर्याप्त छ । संसारभरी बाट पदयात्रा र पर्वतारोहण गर्ने तथा सुन्दर हिमाली दृश्य , कला संस्कृतिको अध्यन अधभुत आनन्दको तृष्णा मेटाउने हरुले सधै नेपाल र नेपालका हिमाली चुचुरो लाई सम्झिने गर्छन। हिमालहरुलाई ६०००, ७०००, र ८००० मिटर गरेर बर्गिकरण गरिएको छ तर हिमाल आरोहण गर्न कतिको सहज छ भन्ने कुरा त्येसको उचाइले मात्र निर्धारण गर्दैन , त्यसको हिमालको उचाई, भोगोलिक अवस्था , मौसम र आरोहण गर्ने क्रममा आउने र ढलान हरुको डिग्री अनुसार हुन्छ र त्येही आधारमा हिमालहरुको काठनाई मापन गर्ने गरिन्छ।नेपालमा पर्वतारोहण को सुरवात गर्न चाहने हरुको पर्याप्त तुलनात्मकरुपमा सहज अवसरहरु पनि छन् जस्माध्य यहाँ ७००० मिटर भन्दा मुनिका ७ हिमाली चुचुरोहरु कुरा गरिएको छ जुन सुरवती अवस्थाका आरोही हरुले आनन्द, रोमांचा र आफ्नो सहसको प्रदर्शनको लागी रोज्न सक्नेछन।
१, मेरा शिखर आरोहण
नेपालको सबैभन्दा अग्लो ट्रेक्किंग पीकको नामले चिनिने मेरा चुचुरो आरोहणले पदयात्रीहरूलाई मेरा चुचुरो ९६,४७६ मिटर० मा उचाइमा भिन्न रोमान्च दिने गर्छ ( खुम्बु उपत्यकाको एक रोमाञ्चक र रमणीय पहाड मध्ये पर्ने यो हिमाल प्रसिद्ध खुम्बु क्षेत्रको छेउमा अवस्थित छ र सगरमाथाको आधिपत्य रहेको यो मेरा चुचुरो आरोहण सबै साहसिक खोजीहरूको लागि अवसर हो। बादल माथि मेरोबाट हेर्दा, संसारको ८००० मिटरका हिमालहरुको संग्रालय जस्तो लाग्छ ( सगरमाथा, कञ्चनजंघा, मकालु, ल्होत्से, चो(ओयु र अन्य धेरै चुचुराहरूको पनोरोमिक दृश्यले एक अविस्मरणीय अनुभव प्रदान गर्दछन। लुक्लाको हिमाली हवाई पट्टीमा छोटो र रोमाञ्चक उडान र अग्ला र मनमोहक उपत्यकाहरू हुँदै ५ दिनसम्म निरन्तर पदयात्रा गरेपछि मूल आरोहण सुरु हुन्छ। उचाइका कारण शारीरिक रूपमा धेरै सहज नभए पनि मेरा चुचुरोमा आरोहण प्राविधिक रूपमा गाह्रो छैन किनभने हिउँको ढलानहरू विरलै ४० डिग्रीभन्दा बढी हुन्छन्। हिङ्कु उपत्यकाको भर्जिन वनको माध्यमबाट सुरुमा हिंड्नु अविश्वसनीय सुन्दर छ। यो यात्राले आरोहीलाई जीवनभर साहसिक अनुभव हुनेछ भन्ने सुनिश्चित छ।
२, पिसाङ पीक
पिसाङ चुचुरो आरोहण एउटा महान साहसिक पदयात्रा हो जसले नेपालको अन्नपूर्ण क्षेत्रको पिसाङ चुचुरोलाई समेट्छ। पिसाङ चुचुरोको ट्रेल विश्वको सबैभन्दा अग्लो स्थानमा जाने बाटोमा छ र अन्वेषणको लागि राम्रो अवसर प्रदान गर्दछ। पहाडको पश्चिमी भाग झुन्डिएको हिम नदी द्वारा संरक्षित छ र यसले ठूलो चुनौती प्रदान गर्दछ। रिजको पश्चिमी छेउमा ठूला चट्टानहरू छन्, जसले यसलाई चढ्न गाह्रो बनाउँछ। एक जर्मन अभियानले ज्ञढछछ मा पिसाङ चुचुरोको पहिलो आरोहण गरेको थियो र त्यसबेलादेखि यो उल्लेखनीय टिप्पणी भएको छ। पर्वतारोहणमा थोरै अनुभव भएका पदयात्रीहरूले लोकप्रिय क्लासिक अन्नपूर्ण सर्किट ट्रेकलाई पिसाङ चुचुरो आरोहणसँग जोडेर नेपालमा हिमालय आरोहणको स्वाद लिन सक्छन्। चुचुरो पिसाङ गाउँ र याक चरनबाट माथि माथि आइस र हिउँको एक समान ढलानमा अन्तिम शिखर पिरामिडसम्म पुग्छ। पिसाङ चुचुरो नेपालको प्राविधिक आरोहण चुचुरो मध्ये एक मानिन्छ । शिखरको शिखरले तिलिचो चुचुरो, अन्नपूर्ण दोस्रो र चौथो, गंगापूर्ण र ग्लेशियर डोम सहित अन्नपूर्ण समूहको साँच्चै भव्य दृश्यहरू प्रदान गर्दछ। पिसाङ पीक साँच्चै ूदर्शनीय स्थलको शिखरू हो। सफल शिखर समिटपछि पदयात्रा मनाङ उपत्यकासम्म जारी रहन्छ । यात्राको क्रममा संसारको सबैभन्दा अग्लो थोरोङ पास हुँदै अन्नपूर्णको अर्को भाग मुक्तिनाथ पुग्ने सकिनछ । माथिल्लो मुस्ताङ, जोमसोम, कालीगण्डकी नदी र पोखरा जाने गेट वे यस हिमाल आरोहणका थप आकर्षण हुनेछन् ।
३,चुलु पश्चिम
चुलु पश्चिम चुचुरो आरोहण ९६,४१९ मिटर० विश्वको सबैभन्दा सुन्दर क्षेत्र ( अन्नपूर्णमा पदयात्रा गर्दछ। त्यहाँ दुई चुलु चुचुराहरू छन्, पूर्व र पश्चिम। चुलु पश्चिम चुचुरो अन्नपूर्ण क्षेत्रमा साहसिक कार्य खोज्नेहरूका लागि एक रोचक चुचुरोको आरोहण अवसर प्रदान गर्दछ। हिमाल आरोहण गर्दा आरोहीहरुले धौलागिरी, निलगिरी, अन्नपूर्ण र अन्य हिमाली चुचुराहरुको मनोरम दृश्यको पनि आनन्द लिन सक्नेछन् । यद्यपि, चुलु पश्चिम चुचुरो चढ्नको लागि राम्रो शारीरिक अवस्था र उच्च स्तरको सहनशक्ति चाहिन्छ। चुलु पश्चिम चुचुरो सम्मको ट्रेल बिस्तारै मनाङ उपत्यकामा पुग्छ, विश्वको अग्लो उपत्यका मध्ये एक। हामीले आधार शिविरभन्दा माथि दुईवटा क्याम्प हुनेगर्छन। चुलु पश्चिम बाहेक थोरङ(ला पास, मुक्तिनाथ, जोमसोम र पोखराको दृश्यले यस क्षेत्रका आरोहीहरूलाई झन् लोभ्याउँछ।
४,आइल्याण्ड पीक
नेपालको पदयात्रा गन्तव्य पछि सबैभन्दा बढी शिखर गरिएको आइल्याण्ड पीक एक्सपेडिसनले कुनै पनि आदर्श आरोहण कौशल बिना नै ६,१७३ मिटरको हिमालय शिखरमा पुग्ने उत्कृष्ट अवसर प्रदान गर्दछ। टापु चुचुरो छुकुङ हिम नदीको चुचुरोमा अमा दाबलाम र ल्होत्से हिमालको शृङ्खलाको बीचमा अवस्थित छ यो हिमाल। यो अद्भुत यात्राले पर्वतारोहीहरूलाई खुम्बु क्षेत्रको पहाडको मुटुमा लैजान्छ। यो अभियानले सगरमाथा, ल्होत्से, नुप्तसे, मकालु र अन्य धेरैको अविस्मरणीय र भव्य क्लोज(अप दृश्यहरू प्रदान गर्दछ। टापु चुचुरोलाई ८० को दशकको प्रारम्भमा ूइमजे त्सेू नामकरण गरिएको थियो, यद्यपि यसको मूल नाम अझै लोकप्रिय छ। छुकुङ उपत्यकाको बिचमा हिउँको समुन्द्रमा रहेको टापुजस्तै रहेकोले यस हिमाललाई सन् १९५२ मा “द्वीप चुचुरो” नाम दिइएको थियो। आइल्याण्ड पीकको प्रभावशाली उच्च हिमनदी भएको पश्चिम अनुहार छ जुन ल्होत्से ग्लेशियरबाट उठ्छ जुन गर्न अलि गाह्रो छ, तर शिखरबाट भव्य दृश्यहरू पक्कै पनि उपयुक्त उपहार हुन्।
५, टेन्ट पीक
टेन्ट पीक क्लाइम्बिङ, एक साहसिक पदयात्रा, नेपालको अन्नपूर्ण क्षेत्रमा स्थानीय रूपमा थारपु चुली भनेर चिनिने टेन्ट पीकलाई नाप्छ। अन्नपूर्ण आधार शिविरको ठीक दक्षिणमा रहेको टेन्ट पीक ९५,६६३ मिटर० ले अन्नपूर्ण क्षेत्रका राजसी हिउँले ढाकिएका हिमालहरूको भव्य मनोरम दृश्यहरू प्रदान गर्दछ। पदयात्राको भागमा रहेको प्राकृतिक भव्यताका साथै सांस्कृतिक भव्यताले यस मनोरम चुचुरोमा आरोहण गर्नको लागि अर्को कारण थपेको छ। अल्पाइन बोटबिरुवा, हरियाली जंगल, रंगीन फूल, सांस्कृतिक रूपमा धनी स्थानीय मानिसहरू, हिउँले ढाकिएको पहाडहरूले आफ्नो शान्त सौन्दर्यले यात्रुहरूलाई पक्कै मोहित पार्छ। यसबाहेक, चुचुरोको सहज पहुँचले यसलाई छोटो पदयात्रा र शिखर आरोहण अभियानका लागि चाहनेहरूका लागि उपयुक्त गन्तव्य बनाउँछ। पोखरा, धम्पुस, लान्द्रुक, चोम्रोङ, दोभान, अचम्मको रंगीन वनस्पति, आठ हजारको संख्यामा रहेका रमणीय उच्च हिमालको स्पष्ट दृश्यले यस क्षेत्रका आरोहीहरूलाई साँच्चै लोभ्याउँछ।
टुकुचे चुचुरो आरोहणको उद्देश्य अन्नपूर्ण र धौलागिरी शृङ्खलाहरूबीचको पश्चिमी नेपालको हिमालयमा रहेको टुकुचे चुचुरोको आरोहण गर्ने हो। तुलनात्मक रूपमा कम अन्वेषण भए पनि टुकुचे नेपालको सबैभन्दा आकर्षक पर्वतारोहण हो। प्राविधिक आरोहण भएता पनि, यो सम्भावित ८००० मिटर आरोहीहरू मध्ये पनि मनपर्ने प्रशिक्षण पर्वत हो। यो शिखर विदेशी लुकेको उपत्यकाको उत्तरमा अवस्थित छ। टुकुचे चुचुरोले अन्नपूर्ण पर्वतश्रृङ्खला, नीलगिरी र मार्फा र जोमसोम जस्ता वरपरका गाउँहरूलगायत वरपरका हिमालयको उत्कृष्ट दृश्यहरू पनि प्रदान गर्दछ।
६, क्याजो री
पर्वतारोहणको अनुभवका लागि अर्को चुनौतीपूर्ण पदयात्राको रुपमा , नेपालको खुम्बु क्षेत्रमा क्याजो री ९६,१८६ मिटर० लाई मापन गरिएको छ। तीव्र निश्चित चुचुरो भएको क्याजो री चुचुरो नेपाल हिमालयको पदयात्रा चुचुरोहरू मध्ये एक उत्कृष्ट आरोहण चुचुरो हो। गोक्यो र थामे उपत्यकालाई विभाजन गर्ने मासिफको उच्चतम बिन्दु भएकोले, क्याजो री शिखरले सम्पूर्ण खुम्बु क्षेत्रको उत्कृष्ट दृश्यहरू प्रदान गर्दछ। विश्वका छवटा अग्लो चुचुरो मध्ये चार माउन्ट एभरेष्ट, ल्होत्से, मकालु र चो ओयु रहेको सगरमाथा क्षेत्रले क्याजो री लगायत धेरै कम हिमाल चुचुराहरू पनि पाएको छ। यो अभियान गोक्यो र रेन्जो ला पास हुँदै जाने भएकोले, झिलिमिली तालहरूको प्रशस्त प्राकृतिक सौन्दर्यसहितको सगरमाथाको केन्द्रविन्दुको दृश्यले आरोहीहरूलाई मनमोहक बनाउने निश्चित छ। शिखर सगरमाथा क्षेत्रमा विभिन्न मार्गहरु मार्फत प्रयास गर्न सकिन्छ।
७,लोबुचे पूर्व आरोहण
नेपालको खुम्बु क्षेत्रको हिमनदीहरू भन्दा माथि, समुद्र सतहबाट ६११९ मिटरमा उभिएको, लोबुचे पूर्व महत्त्वपूर्ण चुचुरो हो, तर सबैभन्दा लोकप्रिय, र आरोहण गर्न सबैभन्दा सजिलो पनि हो। ूट्रेकिङ पीकू को रूपमा वर्गीकृत यसलाई शारीरिक फिटनेस र हिमाल जागरूकता चाहिन्छ, तर प्राविधिक आरोहण क्षमताको बाटोमा धेरै माग गर्दैन। यस कारणले गर्दा हामी प्रायः आफ्नो पहिलो हिमालयन चुचुरोको सामना गर्न खोज्ने आरोहीहरूलाई यो उत्कृष्ट सुरुवात हुन सक्छ, लोबुचे हिमाल ८००० मिटर आरोहण गर्ने हरुको प्राक्टिस पीकको रुपमा पनि प्रसिद्ध रहेको छ ।