ताप्लेजुङमा आयोजना भएको जात्राको फायल फोटो । फोटो श्रोत : कान्तिपुर
काठमाडौँ । कृषिप्रधान देश नेपालमा प्रत्येक वर्ष मनाइने रोपाइँ जात्रा एक पुरानो र समृद्ध सांस्कृतिक परम्परा हो। यो जात्रा गाईजात्राको भोलिपल्ट मनाइने चलन मल्लकालदेखि सुरु भएको मानिन्छ। राजा प्रताप मल्लले कृषिलाई विशेष महत्व दिंदै यस जात्राको शुरुवात गरेको इतिहासमा पाइन्छ।
रोपाइँ जात्राले कृषकहरूको मेहनत र धान रोपाइँ सकिएको उपलक्ष्यमा खुशी व्यक्त गर्ने सांस्कृतिक अवसर प्रदान गर्दछ। देशका विभिन्न क्षेत्रहरूमा फरक नाम र शैलीमा मनाइने यस जात्राले कृषकहरूका चिन्ता, थकान भुलाउन र एकतामा बाँध्न ठूलो भूमिका खेल्दछ।
विशेष गरी काठमाडौं उपत्यका बाहिरका कोसी, कनकाई, कर्णाली, महाकाली किनारका क्षेत्रमा यस जात्रा विभिन्न स्वरूपमा मनाइन्छ। कर्णाली अञ्चलमा यसलाई ‘चोपाई’ वा ‘भुमेपाथी’ पनि भनिन्छ। रोपाइँ सकिएपछि दाउन अर्थात् वाली भित्राउँदा खेतालाहरूले बाजा बजाएर, गीत गाएर नाच्दै उत्सव मनाउने चलन छ।
नेपाल भाषी नेवास् समुदायमा यस जात्रालाई ‘सिनाज्या जात्रा’ भनिन्छ। नेवास् समुदायले मनाउन सुरु गरेको यो उत्सवले अहिले देशभरिका कृषकहरूको साझा पर्वको रूपमा पहिचान पाएको छ। आजका दिन खेतको असली मालिकलाई सम्मान स्वरूप खेत भित्र हिलोमा डुबाउने परम्परा पनि चलिरहेको छ।
यो जात्रा कृषकहरूको दैनिकी र मेहनतलाई सम्मान गर्दै आगामी राम्रो वर्ष र कृषि उत्पादनको कामना गर्ने सांस्कृतिक पर्वको रुपमा हाम्रो पहिचान बनेको छ।
साउन २६ गते देशभर विभिन्न स्थानहरूमा यस जात्राको रमाइलो र सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू भव्य रूपमा सम्पन्न हुने भएका छन्।
