बिर्तामोड। कोशी प्रदेश सरकारले पर्यटन प्रवर्द्धनलाई प्राथमिकतामा राख्दै पर्यटन वर्ष २०८२ को भव्य सुरुवात गरेको छ। चैत्र २७ गते तेह्रथुमस्थित तिनजुरे–मिल्के–जलजले क्षेत्रको आरआर पार्कमा उपप्रधानमन्त्री प्रकाशमान सिंह र प्रदेशका मुख्यमन्त्री हिक्मत कार्कीले संयुक्त रूपमा उद्घाटन गरे। कार्यक्रममा विविध सांस्कृतिक प्रस्तुति, रैथाने परिकार, भेषभूषा, र स्थानीय कला–संस्कृतिको प्रदर्शन गरिँदा प्रदेशभरिको पर्यटन सम्भावना पुनः उजागर भएको देखियो।
प्रदेश सरकारले “पर्यटन अब कोशीको आर्थिक मेरुदण्ड” बनाउने घोषणा गर्दै पूर्वाधार विकास, स्थानीय सहभागिता, र अन्तर्राष्ट्रिय प्रवर्द्धनमा विशेष जोड दिएको छ। उद्घाटन समारोहमा होटल व्यवसायी, ट्राभल्स एजेन्सी, स्थानीय बासिन्दा र पर्यटकहरूको उल्लेख्य उपस्थिति रहेको थियो।
पर्यटन सम्भावनाले भरिपूर्ण प्रदेश
कोशी प्रदेश नेपालको अत्यन्तै समृद्ध पर्यटकीय गन्तव्यहरू मध्ये एक हो। यहाँ विश्वको सर्वोच्च शिखर सगरमाथा, तेस्रो अग्लो कञ्चनजंघा, चौथो ल्होत्से, पाँचौं मकालु, र छैठौं चोयु हिमाल छन्। यी हिमशृंखलाले साहसिक पर्यटकलाई आकर्षित गर्दै आएका छन्।
धार्मिक दृष्टिकोणले पनि कोशी प्रदेश उत्तिकै महत्वपूर्ण छ। ताप्लेजुङको पाथीभरा मन्दिर, खोटाङको हलेसी महादेव, सुनसरीको बराहक्षेत्र, धरानको दन्तकाली र बुढासुब्बा मन्दिर लगायत स्थलहरू धार्मिक पर्यटकको मुख्य गन्तव्य हुन्।
त्यस्तै, जैविक र प्राकृतिक विविधता पाइने तिनजुरे–मिल्के–जलजले क्षेत्र, कोशी टप्पु वन्यजन्तु आरक्ष, साल्पा पोखरी, तिम्बुङ पोखरी, गुफापोखरी, श्रीअन्तु, माइपोखरी, कन्याम आदि क्षेत्रहरूले आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई लोभ्याउँदै आएका छन्।
पर्यटनले ल्याउने अवसरहरू
प्रदेश सरकारले पर्यटन वर्ष सफल बनाउन रु. १० करोडको बजेट विनियोजन गरेको छ। यस अभियानले रोजगारी सिर्जना, स्थानीय उत्पादनको प्रवर्द्धन, भाषा–संस्कृतिको संरक्षण, र ग्रामीण पूर्वाधार विकासमा टेवा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।
साथै, स्थानीयस्तरमा होमस्टे विकास, व्यवसायिक तथा आतिथ्य सत्कार तालिम, संकेत बोर्ड जडान, ट्रेकिङ मार्ग सुधार, सूचना केन्द्र स्थापना, र प्रचार–प्रसारका कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिने योजना छ।
विशेष गरी मुन्दुम ट्रेल, सभापोखरी ट्रेक, फाल्गुनन्द ट्रेल जस्ता ट्रेकिङ मार्गलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रवर्द्धन गर्ने रणनीति तय गरिएको छ। यस्ता ट्रेलहरूले स्थानीय युवाहरूलाई रोजगारी दिने, पर्यटनद्वारा आम्दानी बढाउने, र समुदायको सशक्तिकरणमा भूमिका खेल्ने विश्वास लिइएको छ।
चुनौतीहरू र सुधारका खाँचो
यद्यपि, प्रशासनिक ढिलासुस्ती, टेन्डर प्रक्रिया, र कार्यान्वयन पक्ष कमजोर हुँदा बजेट समयमै खर्च गर्न चुनौती हुनसक्ने देखिएको छ। विगतका उदाहरणले कागजी योजना र देखावटी कार्यक्रममा मात्रै सीमित भएको आशंका गरिन्छ। दीर्घकालीन प्रभाव पर्ने स्थायी पूर्वाधार विकास र अन्तर्राष्ट्रिय प्रचारमा प्राथमिकता दिनुपर्ने जनस्तरको माग छ।
पारदर्शिता, जनसहभागिता, र अनुगमन अभावले जनविश्वास गुम्ने खतरा रहँदा, बजेट प्रयोग स्पष्ट लक्ष्यसहित छोटो र दीर्घकालीन योजनामा आधारित हुनुपर्ने आवश्यकता औंल्याइएको छ।
कोशी प्रदेशको पर्यटन वर्ष २०८२ ले केवल पर्यटकीय गतिविधि मात्र नभई, सामाजिक, सांस्कृतिक र आर्थिक रूपान्तरणको सम्भावना बोकेको छ। अबको चुनौती भनेको प्रदेश सरकारको प्रतिबद्धतालाई कार्यान्वयनमा उतार्दै दीर्घकालीन लाभ सुनिश्चित गर्नु हो। यदि योजनाबद्ध रूपमा अगाडि बढियो भने, कोशी प्रदेश निकट भविष्यमै नेपालको अग्रणी पर्यटन केन्द्र बन्ने सम्भावना प्रवल छ।
भिडियो पनि हेर्नुहोस ।
