सन् १९८९ बाट हरेक वर्ष विश्वभरिका जनसङ्ख्याका मुद्दाहरूलाई सम्बोधन गर्ने हेतुले विश्व जनसङ्ख्या दिवस हरेक वर्ष जुलाई महिनाको ११ तारेखका दिन मनाउन थालिएको हो । रोचक कुरा त के छ भने सन् १९८७ को जुलाई ११ तारिखका दिन विश्वको जनसङ्ख्या करिब ५ अरब पुगेको अवसरमा भएको पपुलेशन समिटले यो दिवस मनाउने घोषणा गरेको हो । हाल विश्वमा करिब ८ अर्बभन्दा धेरै जनसङ्ख्या रहेको राष्ट्र सङ्घको एक अध्ययनले देखाएको छ । यो दिवस नेपालमा पनि विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाउने गरिएको छ ।
एउटा आदर्श विश्वको परिकल्पना
एक आदर्श संसारमा, ८ बिलियन मानिसहरू सहित अधिकार र विकल्पहरूद्वारा सशक्त स्वस्थ समाजहरूको लागि ८ बिलियन अवसरहरू हुनपर्दछ । लैङ्गिक, जातीय, वर्ग, धर्म, यौनिकता, अपाङ्गता र उत्पत्तिको आधारमा अन्य कारकहरू मध्ये, धेरै अझै पनि भेदभाव, उत्पीडन र हिंसाको सामना गरिरहेका छन्। ८ बिलियन जनसङ्ख्या मध्य अधिकांशलाई पछाडि छाडेर विश्व अगाडि बढ्न सक्दैन, विश्व जनसङ्ख्या दिवसमा एक आदर्श विश्वको परिकल्पना गर्दै समानता र अवसरको बिकेन्द्रिकरणलाई जोड दिइन्छ । अझ यस वर्षको जनसङ्ख्या दिवसमा सुरक्षा, रोजगारी र शिक्षा खोज्दै विश्वका अन्य विकसित देशहरूमा जाने आप्रवासी जनसङ्ख्या को समानता र अधिकारको पनि पैरवी गरेर मनाइदै छ ।
वार्षिक २७ करोड जनसङ्ख्या रोजगारीको खोजीमा एक देशदेखि अर्को देशमा जाने गरेका आइएलओको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । जसमा दैनिक विश्वभर शिक्षा, रोजगार र अन्य अवसरको खोजीमा वार्षिक ४० करोड जनसङ्ख्या स्थानान्तरण हुने गरेका छन् । र यस सख्याँमा ४५ प्रतिशतभन्दा बढी चाहिँ सार्क देशबाट जाने क्रियाशील जनसङ्ख्या को योगदान छ । सार्क राष्ट्रको सदस्य राष्ट्र नेपालमा हामीले आफ्नो समाज र परिवारमा नै यस कुरा देखेकै छौं । आज विश्व जनसङ्ख्या दिवसमा एउटा आदर्श विश्वमा सबैका लागि समान अवसरहरूको पैरवी गरिँदै छ ।