झापा — जब झापाको बैशाबाडीस्थित जगत बस्तीमा बिहीबार एक सानो तर सार्थक उत्सव सम्पन्न भयो, त्यो केवल भवन उद्घाटन मात्र थिएन — त्यो तीन पुस्ताको सम्झनालाई मूर्तरूप दिने एउटा आत्मीय प्रयास थियो।
२०७५ सालमा स्थापित रत्न सावित्री उत्सव बस्नेत स्मृति प्रतिष्ठानले अब आफ्नै भवन पाएको छ। समाजसेवा, शिक्षामा पहुँच नपुगेका वर्गका लागि अवसर सृजना, र महिला तथा बालबालिकाको हितमा कार्य गर्दै आएको यो संस्था अब थप संगठित रूपमा अघि बढ्न तयार छ।
भवन उद्घाटनका लागि जुटेका थिए संविधानसभा सदस्य सुधीरकुमार शिवाकोटी, इतिहासकार युद्धप्रसाद वैद्य, बिर्तामोड नगर उपप्रमुख नगेन्द्र संग्रौला, शिक्षासेवी गणेश खनाल, पूर्वमन्त्री खगेन्द्र प्रसाई लगायत दर्जनौं सामाजिक अभियन्ता।
तर कार्यक्रमको सबैभन्दा आत्मस्पर्शी क्षण भने त्यतिबेला आयो, जब विमोचन गरियो — ‘निर्जीव पानामा सजीव स्मृति’, जुन पुस्तक रत्नबहादुर बस्नेत, सावित्री बस्नेत र तिनका नाति उत्सव बस्नेतको जीवनकथा बोकेर ल्याइएको थियो। तीनवटै नाम अब भौतिक रूपमा हामीसँग छैनन्, तर तिनको सम्झनामा बनेको यो प्रतिष्ठान र यो पुस्तकले ती सम्झनाहरूलाई जीवन्त राखेको छ।
यही दिन, अर्को एउटा रोचक कृति पनि सार्वजनिक भयो — अध्यक्ष रेशबहादुर बस्नेत र डा। सन्ध्या बस्नेतको संयुक्त यात्रा संस्मरण ‘क्यापिटल हिल वासिङ्टनदेखि एटोमिक बमडोम हिरोसिमासम्म’। यात्राका कथाहरू मार्फत विश्वका दुई ध्रुवीय इतिहासलाई समेट्ने प्रयास गरिएको यो कृति विष्णुकुमार भट्टराईद्वारा समालोचित भयो।
कार्यक्रम केवल साहित्यिक विमोचनमै सीमित रहेन। तीन जना विद्यार्थीलाई नगदसहित सम्मान गरियो। इलामका अर्जुन आचार्यलाई एसईईमा उत्कृष्ट अंक ल्याएकोमा १५ हजार रुपैयाँसहित पुरस्कृत गरियो, भने जेहेन्दार विद्यार्थी सौगात लिम्बू र अम्बिका बिष्टले जनही १० हजार रुपैयाँ पुरस्कार पाए।
रत्न, सावित्री र उत्सव — तीनजना स्वप्नदर्शीको स्मृतिमा सुरु भएको अभियान अब सयौं जीवनमा उज्यालो छर्ने बाटोमा अगाडि बढेको छ।
यो केवल भवन उद्घाटन थिएन — यो एउटा विचारको जरा गाड्ने, सम्झनालाई कर्ममा रूपान्तरण गर्ने दिवस थियो।
